Fodyga

     Na imię miał Kasper, był Włochem. W drugiej połowie XVI wieku, przyjechał jako murator z Mesocco w północnej Italii do Polski z brtem rodzonym Sebastianem. Obaj byli młodzi w wieku dwudziestu paru lat.
     Kasztelan Oświęcimski Wojciech Padniewski zlecił Kasprowi budowę kaplicy na terenie osady Pilica. Budowla sakralna istnieje dotąd i na fundamencie ma wyryte inicjały muratora. Włoch poślubił szlachciankę z Grodzanowic pannę Zuzannę herbu Prawdzic.
     W latach 1605 -1606 starosta Stanisław Branicki polecił Łodydze budowę kaplicy św. Leonarda przy klasztorze franciszkanów w Chęcinach. Włoch cieszący się dobrą opinią zamieszkał w tym mieście. Wnet został rajcą miejskim, potem wójtem. Na tym stanowisku zaradny, zdolny spolszczony komes, dostojnik zarządzający jednostką administracyjną w królewszczyźnie, wzbogacił się szybko i przestał, jako mistrz murarski podejmować się budowlanych prac zleconych.
     W 1613 roku, ukończył własny dom przy ulicy małogoskiej, zwanej wtedy Niemiecką. Rok później wykonał dla siebie kaplicę grobową w chęcińskim kościele parafialnym św. Bartłomieja. Na prośbę małżonków Fodygów kaplica została poświęcona w 1625 r. Erygował ją pod wezwaniem Trzech Króli arcybiskup gnieźnieński Henryk Firlej z Dąbrowicy. Wtedy Kasper ufundował przy swej kaplicy prebendę i bogato ją uposażył dając 15 hektarów ziemi i budując tam dworek.
     Fodygowie byli małżeństwem bezdzietnym, natomiast Sebastian brat Kaspra miał syna Henryka. Ten uzyskał święcenia kapłańskie i został proboszczem w Mińsku. Później był proboszczem kościoła szpitalnego Św. Ducha w Chęcinach. Prebenda ta istniała od 2 marca 1481 r. "kiedy ksiądz Jan Śmiech rodak Chęciński na wniosek swej matki Anny erygował "proboszcza szpitalnego".
     Henryk Fodyga przekazał kościół Św. Ducha tamtejszym klaryskom.
     Tradycja głosi, iż przybyły one z Gniezna za zgodą tamtejszego arcybiskupa Macieja Łubieńskiego, ale dokumenty mówią, że reguła ta wyłoniona została w Chęcinach z ugrupowania kilku tercjanek żyjących z nauczania dziewcząt. Ich przełożona Klara Gędoszewska w 1632 r. złożyła śluby na regułę tercjarską, ale potem dnia 30 marca 1643 r., otrzymała pozwolenie, by założyć klasztor reguły św. Klary.
     Wójt Kasper Łodyga czerpał zyski wstąpiwszy do cechu gwareckiego. Występował tam jako "pan gwarek", to znaczy, że pracował pod ziemią, ale inwestował w roboty górnicze za kruszcem ołowiu w górach chęcińskich. Nazwisko jego występuje często w tamtejszych rachunkach.
     Wydobyty urobek dzielono wtedy na trzy części. Jedna jako podatek, była oddawana na Skarb Państwa i zwała się "olborą". Drugą otrzymywał inwestor, trzecią górnicy wydobywający kruszec. Górnik zwykle swoją część sprzedawał "panu gwarkowi".
     Dla przykładu z szybu "Boże Dary" na Kosówce dnia 16 grudnia 1611 r. odmierzono Łodydze 15 niecek, czyli trzy i pół tony kruszcu. Na marginesie należy dodać, że roboty w tym szybie poza Kasprem finansował "pan gwarek" Popowski i Wojciech Lisek. Oni otrzymali też swoją dolę.
     Fodyga jako mistrz kamieniarski i murator był rzemieślnikiem bardzo zdolnym. Opracował znane tylko jemu i nie powtarzalne przez nikogo metody upiększania kamieni. W kaplicy Trzech Króli spreparował tak polerowane marmury, że wprasował w nie żyłki złota nie różniące się od naturalnych, występujących w przyrodzie.
     Kasper był artystą i przeszedł do historii regionu, jako najsławniejszy mistrz kamieniarski. Zmarł w Chęcinach w 1626 roku i wraz z małżonką spoczywa w krypcie pod kaplicą Trzech Króli. Requiescat In pace.
     Warto wiedzieć, że Fotyga ściągnął do polski swego stryjecznego brata Alberta. Był on kamieniarzem. Osiadł w Szydłowcu i zajął się tamtejszym kamieniem, piaskowcem bocznym. Gdy miasto projektowało budowę ratusza, Albert będący radnym, wezwał z Chęcin brata. Ten opracował plan i podjął budowę do spółki z wójtem Lorkiem. Umowa zastrzegała, aby Kasper na czas robót nie opuszczał Szydłowca. Jednak mający obowiązki wójt musiał wracać do Chęcin. W tym czasie fundament robiony z dwóch przeciwnych końców budowy przez brygadę Lorka i Łodygi nie połączył się na styku. Wynikł skandal. Na placu doszło do bijatyki, którą spowodował nieustępliwy Albert. Zerwano umowę z miastem. Obrażony Albert wynajął na swoje miejsce Włocha muratora zwanego Franciszkiem. Robota ruszyła. Kasę trzymał wójt. Gdy nie wypłacił Franciszkowi w terminie zaliczki, Włoch udał się do mieszkania Grzegorza Lorka. Tam pistolet mu nie odpalił, więc bił pięściami.
     Franciszka aresztowano, lecz nie na długo, bo nocą podkopał próg i uciekł z miasta zacierając ślady, a burmistrz Stanisław Perdek był sadzony przez wójta za nie wystawienie straży przy areszcie miejskim.